segunda-feira, novembro 29, 2010

Dous paxaros

Ando estes días con lecturas esporádicas do Kokinshu, auténtico canon do clasicismo polo que toca á poesía xaponesa antiga (waka), anque como son un lector moi lento de poesía, adianto moi paseniñamente...

Malia topar algúns antecedentes no Man'yōshū, o certo é que non será ata a aparición desta 'Selección de poemas xaponeses antigos e modernos' cando se convirta en regular o emprego de palabras ou frases que directamente evocan as estacións: os kigo (季語), máis coñecidos para nós a través dos haikus de Matsuo Bashō e de Masaoka Shiki. Alomenos dous deses kigo fan referencencia a dous paxaros, transmutados en heraldos das súas respectivas estacións: o uguisu (鶯) e o hototogisu (杜鵑).

O uguisu (Cettia diphone) é un paxariño minúsculo, máis doado de escoitar que de ver, e que comeza o seu canto nos inicios da primavera, coa que vai asociado. Entre os seus alcumes están o de 'paxaro da primavera', 'paxaro contempla-flores' e 'paxaro de poemas' (pola frecuencia con que aparece neles). O seu son, transcrito en xaponés coma 'Hō-hoke-kyo', conecta con outro alcume: o de 'paxaro lector de sutras' (Hō-hoke-kyo é unha frase presente na Sutra do Loto).

O hototogisu é criatura da familia dos cucos (Cuculus poliocephalus), e fai do verán nipón a súa época de concerto e de exhibición. Os traductores soen chamalo o 'rousinol xaponés'. Podédelo escoitar eiquí.

Sem comentários: