Temos ensinado nalgunha ocasión os versos do poeta Juan Chi (ou Ruan Ji, ou 阮籍), mais non temos falado del, ou da súa 'xeración' dentro da tradición das historias literarias de China. Xunto con outros seis autores, Juan Chi é encadrado no grupo dos 'Sete Sabios do Bosque de Bambú', unha agrupación de eruditos, poetas e músicos de mediados do século III da nosa era. É este un momento histórico de transición no Reino do Medio, apenas medio século logo da caída da dinastía Han que gobernara de xeito máis ou menos próspero o país por perto de 400 anos; por diante viñan outros 400 de desunións e guerras, mais tamén de fecundo desenrolo artístico, cultural e relixioso.
Máis concretamente, os 'sabios do bosque de bambú' viven no periodo de turbulenta transición entre a dinastía Wei, cuxos monarcas xa perderan xa todo poder político real, e os usurpadores do clan Ssuma (nestes anos aínda ministros, mais preparándose para destronar á familia imperial e ocupar o seu lugar). Rexeitando as corruptelas e perigos da época e a hipocresía confuciá dos Ssuma, os 'sabios do bosque de bambú' representan un grupo de autores bohemios, bebedores e pouco amigos das regras e normativas, simpatizantes do pensamento taoísta, que se terían xuntado nun 'bosque de bambú' ás aforas da capital para disfrutar dos seus ocios e praceres. Alén do citado Juan Chi, o máis importante do grupo é o músico e filósofo Hsi K'ang, que remataría sendo executado polos arribistas no poder.
Dentro da tradición literaria chinesa, os 'Sete Sabios' ocupan un lugar intermedio entre a primeira 'xeración' propiamente dita de poetas, da era Chien-'an (196-220), de estilo directo, subxetivo e transparente, e os autores 'refinados e decadentes' da dinastía Chin Oriental (265-317). Porén, os estudosos actuais son algo escépticos con estas clasificacións: se ben é certo que os sete poetas que se inclúen no grupo do que falamos existiron e interactuaron no seu tempo, non parece claro que constituísen un grupo como tal: a súa agrupación é seguramente unha construcción a posteriori influída pola relixiosidade taoísta, que os semidivinizou e incluiu en gravados e relevos de tumbas.
A razón de falarvos hoxe disto é que xusto rematei un estudo-tradución moi interesante das obras de Juan Chi. Especialmente interesante me resultou unha nota a pé de páxina cunha anécdota arredor dos poetas do grupo, anécdota que me fixo sorrir e pensar nas relacións e membros do antigo Colectivo Sacou, que seguro que se poderán autorecoñecer, mutatis mutandis, nos personaxes. A anécdota é parte do volume "Novo relato dos contos do mundo' de Liu-I-ch'ing (obra tamén xa citada en Trasalba), e dí así:
"A primeira vez que Shan T'ao se xuntou con Hsi K'ang e Juan Chi, uniuse a eles nunha amizade 'máis forte que o metal e máis fragrante que as orquídeas'. A súa dona percibiu que a relación do seu home cos seus dous amigos era diferente dunha amizade ordinaria, e preguntoulle por ela. Shan retrucou: 'É tan só a estes dous cabaleiros a quenes podo considerar os amigos dos meus anos de madurez' (...).
Outro día que viñeron os dous homes, a dona de Shan T'ao persuadiuno para que quedasen a durmir. Logo de preparar o viño e a carne, esa noite fixo un buraco a través da parede para velos, e chegou a aurora antes de que se lembrase de tornar á súa habitación.
Cando Shan lle preguntou 'Qué che pareceron os dous homes?', a dona replicou: 'As túas propias habilidades non son comparables ás súas. É tan só a conta do teu xuízo á hora de avaliar ás persoas o que che capacita para ser amigo deles'.
Shao dixo: 'Eles tamén concordan en que o meu xuízo é superior' ".
