Relación de las cosas del mundo
Zhang Hua (traducen Yao Ning e Gabriel García-Noblejas)
2001, Trotta - Pliegos de Oriente / UNESCO
* * (regular)
Restos dunha enciclopedia traducidos cun chisco de desleixo. Porén, un clásico chinés necesario para frikies do eido.
É o Bowuzhi (o título orixinal da obra que nos ocupa) unha peza que faría as delicias de Borges, e que tal parece sacada do seu maxín, das súas clasificacións e enciclopedias imaxinarias de estremo oriente. O texto consiste nos restos fragmentarios (apenas uns 10 capítulos dos 300 orixinais) dunha inmensa enciclopedia na que o polígrafo, poeta e ministro Zhang Hua (232-300), unha das figuras literarias máis senlleiras do periodo Jin Occidental (265-316), facía unha perspectiva detallada de lendas, historias, alquimia, farmacopea, botánica, antropoloxía e xeografía anterga chinesa.
Por desgracia, e no seu estadio actual de semiruina rescatada penosamente, anaco a anaco, pedra a pedra, doutras enciclopedias e refundicións, a Relación de las cosas del mundo ten un interese relativamente menor, anque ilumina e complemente curiosidades intelectuais nos terreos denantes citados (anque moitas veces con información semellante á que se topa en obras contemporáneas coma o Shang Hai Jing). Podedes imaxinala coma un equivalente asiático das Antigüidades Xudaicas de Xosefo ou dos fragmentos anticuarios de Varrón: unha auténtica e antiga tenda de curiosidades.
Persoalmente, xa tiven ocasión de ler outros textos do mesmo autor, na forma dun libriño pequeno coa totalidade da súa obra poética conservada e un pequeno perfíl biográfico; coñecemento previo que fixo de catalizador, na ausencia de tradución inglesa accesible deste texto, da súa compra e lectura. Porén, teño que lamentar que a tradución presenta moitos dos típicos erros que nacen da ausencia dunha tradición académica de estudos siníticos na península e que xa teño topado noutras versións españolas de clásicos chineses: as traducións son moitas veces 'indirectas' e a dúas mans (un chinés que coñece a língua clásica e un occidental que 'pule' e refina a primeira versión) e cólanse numerosos erros nas notas, comentarios e mesmo no texto que calquera que coñeza un chisco de cultura chinesa clásica detecta rápidamente máis que dan unha sensación de desleixo. Hai confusións en dinastías e emperadores, confusións en periodos históricos, confusión de títulos dos señores feudais e, aínda máis grave, descoidos co nome da mesma persoa; así, podemos ver nun anaco referencia ao poeta Wang Can e, pouco despois, mención dun tal 'rei Can' (erro básico que parte de que o nome do poeta, Wang, é tamén a forma chinesa de 'rei').
Porén, quixera rematar cunha nota optimista, aplaudindo unha colección como a de 'Pliegos de Oriente' e só desexando que poñan algo máis de esmero no futuro. As traducións moitas veces (e falo por experiencia propia) fanse nuns tempos estresantes e limitados e non sempre por profesionais da especifiquísima materia que trate un texto, mais un chisco máis de tento e revisión serían de agradecer nunha obra que, amais, leva o carimbo da UNESCO.
Sem comentários:
Enviar um comentário