Franco Battiato - Oh sweet were the hours

Colamos eiquí unha colaboración boloñesa que me manda Mourelle dende Italia, onde o último disco de Battiato -xenial compositor pop, alumno de Stockhausen; un dos poucos que sabe mesturar touziño e velocidade- "Come un camello in una grondaia" está a causar furor entre o grupo comparatista.
A música pona o sempre contemporáneo Ludwig van (¿qué peza?), e a letra debe de ser do santón italiano de túnicas anchas. Recende a poesía báquica, anacreóntica -Omar Khayyám zuga nos pousos da derradeira copa de viño e Ibn Quzman esixe que o enterren cunha viña entre os párpados, pámpanos por turbante e follas de mortalla).
Como dato curioso, en breve poderei contemplar o lúdico-cómico 'live in Baghdad' de Battiato na Guerra do Golfo (a primeira), onde a nosa estrela mediática (tamén percorredora do 'Luar' nalgunhas ocasións) abrázase entusiasta a Tareq Aziz e a neniños ao tempo que pide nons á guerra. Cortesía de Panero.

Oh sweet were the hours, when in mirth's frolic throng
I led up the reeds with dance and with song;
When brisk from the fountain, and bright as the day,
my spirits o'erflow'd, and ran sparkling away!
Wine! Come bring me wine to cheer me,
Friend of my heart! Come pledge me high!
Wine! Till the dreams of youth again are near me,
Why must they leave me, tell me, why?
Retourn, ye sweet hours! Once again let me see
Your airly light forms of enchantment and glee.
Come, give an old friend, while he crowns his gay glass,
A nod as you part and a smile as you pass.
Wine! Come bring me wine... I cannot forget you, I would not resign
There's health in my pulse, and a spell in my wine!
And sunshine in autumn, tho' passing too soon
Is sweeter and dearer than sunshine in June.
Wine! Come bring me wine...

A Letra Escarlata

Chove en Santiago. Da miña retirada vida monacal compostelá tráiovos uns comentarios arredor da última novela que acabo de ler, e que me deixou moi gratamente sorprendido: "A letra Escarlata", de Nathaniel Hawthorne.

Na peza (máis propiamente romance que novela, anque non imos entrar agora na casuística das diferencias) asistimos ás desventuras de Hester Prynne. A Nova Inglaterra do século XVII vese trastocada co nacemento dunha nena, froito de adulterio, que dá a luz a protagonista. Obrigada pola ruda poboación puritana a vestir de por vida a letra escarlata na súa vestimenta, Hester loitará contra o ostracismo e a vergoña, recuperando co tempo a estima da súa comunidade. Con Hester suben ao estrado dos personaxes destacados a súa filla Pearl, 'pequeno elfo', o crego Arthur Dimmesdale e o marido burlado, Roger Chillingworth, na implacábel pescuda de vinganza.

Teño que confesar que a priori partía de bastantes prexuízos con respecto ao autor, que ten fama de abusar das alegorías e do moralismo nos seus escritos, cousa que atestiguan, malia tamén ter unha calidade máis que aceptábel os seus relatos breves 'My kinsman, Major Molineux' e 'Young Goodman Brown'. Nembargantes, a 'Letra Escarlata' (anque inclúa estes elementos) é unha peza excepcional, na que parece producirse a cuadratura do círculo: amena e divertida ao tempo que sólida alimentación estética e espiritual.

Porque a obra fai pensar e sentir, e escapa de mistificacións simplistas. E anque sempre sorría malévolamente cando se esgrimen argumentos sobre os valores morais, éticos e políticos nas pezas literarias, e sobretodo se van na liña dos valores 'humanistas' da escrita, e da aportación que ésta faría ás persoas (facéndonos máis tolerantes, sabios e mellores), debo confesar que esta peziña está moi cercana a cumprir algúns deses obxetivos satisfactoriamente.

Por todo iso, anímovos a que, cando teñades un intre, lle botedes un ollo. Tampouco é demasiado gorda (unhas duascentas e pico páxinas), ou sexa que xa sabedes...

SANCTUARIUM

Para o último número de 'Barbantia' -o especial cultural que esta asociación cultural do Barbanza saca cada fin de mes na Voz de Galicia- solicitáraseme un texto sobre algún monumento local. Para os que non accedérades a el, velaiquí o tedes de novo. Non é que teña moito arte, pero tamén se lle quere aos fillos febles e enfermizos que saen do maxín dun:

No cumio boscoso de San Cosme habitaron un día sátiros e ménades danzantes, ninfas das fontes e das fragas, tódalas criaturas dos mitos das orixes. Eran os días lonxanos dos Castros e os machados de Bronce, pan de landra e mulleres guerreiras. Roma ficaba lonxe. Cantaban os nativos no alto:“HONOREMOS a Pico e a Fauno, / e a aqueles que bailan no miolo dos bosques / e baten cos osos na pedra abisal; / reverbera o aire de ritmos e coros / e do arrecendo a sangue / e do compás mollado / que axexa nas costas de rito e tambor”. Tambores non había daquela, e os espíritos que adoraban os nosos devanceiros non pasaran polo barniz helenístico. Moito menos pola Cruz que serodiamente ocupou o lugar, erguendo nel a triunfante igrexa.
Tampouco queda rastro do primitivo templo (capela románica quizaves, cantando na súa pétrea austeridade as monodias da nova fé). O edificio que alza hoxe sobre dobre escalinata é recente: as obras terían comezado no 1751. Nembargantes, a ergueita masa de austera elegancia parece un canto a días do Pasado máis remoto. Cando se contempla esta masa por vez primeira dá a impresión de que as súas pedras naceron do mesmo chan que coroan. Voe a imaxinación, esquezamos que a Igrexa é obra humana: algún xigante antediluvián tallou o monte con infindo esmero, desfacendo as laxes entre os dedos e arrincado San Cosme do seu interior -tal Miguel Anxo facía falar os marbres-. Anque o canteiro-xigante non entendese de florituras, reservou o toque maestro para as pilastras, pináculos e balaustradas da torre.
Dentro topamos a maxia da Alquimia: a pedra cede o sitial á madeira, dúctil e sumisa, mellor materia para labrar soños -tales son os tres retábulos que coroan a dianteira do templo-. Engaiola os ollos o Teatro Barroco, os dourados, a melodía graciosa das columnas salomónicas, a sinfonía das froitas, de anxiños e volutas, medallóns e follas. Mais a pintura e as láminas despréndese do altar, e o deslumbre fica apagado, anque latexe baixo o pó, agardando para voltar á luz a pouco que se limpe a escuma dos séculos. Santos de gastada policromía reanudan lentamente as conversas interrumpidas, os misteriosos símbolos que terman son labirintos a desnovelar: a palma traizoa a Santa Bárbara, as cunchas e bordóns a Santiago; no máis outo, ascenso vertixinoso da Virxe, tan elevada que coidamos asistir ao derradeiro instante antes de que envexosas nubes nola arrebaten. Escreben os Evanxelistas: San Mateo -a túnica escura ricamente decorada, manto vermello, flores e follas de ouro- pecha a polifonía, co xesto de ergué-la pluma. ¿Rematou a escrita? Só por hoxe.