Edward H. Schafer
1985, University of California press
* * * * (bo)
Amenísima e instructiva introdución á poesía taoísta chinesa -e a un dos seus representantes, Ts'ao T'ang- por parte do mestre americano por excelencia de estudos siníticos.
O nome de Edward H. Schafer non é descoñecido nesta casa; con anterioridade teño incluído fragmentos de dous dos seus volumes, que lín con deleite e aproveitamento: Os pexegos dourados de Samarcanda é un estudo sobre as mercaderías exóticas que se importaban baixo a esplendorosa dinastía chinesa de Tang (618-907), e ao mesmo tempo, sobre o imaxinario popular e literario que xeraban os tales produtos. O paxaro vermello do sur estuda tamén imaxes, imaxinarios e produtos da época en cuestión, mais centrándose agora no que daquela eran os terreos da fronteira sur e tropical do imperio, as actuais terras de Cantón e Vietnam do Norde. En Espellismos do mar do tempo, o profesor Schafer prosegue os seus estudos sobre a cultura e os imaxinaros da China de T'ang, mais ocupándose agora dun terreo, ao seu ver, moi pouco visitado polos especialistas: a tradición poética taoísta.
Parece que alén das manidas reflexións e traducións 'creativas' arredor do Tao Te Ching, a relixión taoísta e os seus textos (sacros, alquímicos e tamén literarios) teñen sido en xeral ignorados tanto pola tradición de estudos chineses occidental como polos propios nativos -neste segundo caso por mor do forte peso do confucianismo entre os intelectuais tradicionais e do comunismo nos contemporáneos-. Contra esta ignorancia érguese o libro de Schafer, que en boa medida funciona como introducción xeral a conceptos básicos do Taoísmo e o seu reflexo na obra dun escritor menor do século noveno cuxos versos están inzados da imaxinería, das divinidades e dos símbolos desta curiosa relixión estremo-oriental.
Quizaves a quintaesencia do Taoísmo estexa na crenza da perfectibilidade do ser humano; un ser humano que, posto en harmonía co cosmos mediante diversas prácticas (rituais, ascéticas, alquímicas, relixiosas), sería quen de prolongar a súa existencia ou incluso de 'trascender' as limitacións do corpo e da mortalidade, para converterse nun ser 'trascendente' (hsien). Este tránsito veríase facilitado coa axuda dun panteón inxente de divinidades, algunhas delas antigos humanos que superaron as limitacións da carne e que agora flotan por numerosos ceos e paraísos privados bebendo estraños néctares e ambrosías e asistindo a festas e convites cos outros seres celestes. Como vedes, e malia a súa venerable antigüidade, o Taoísmo relixioso conecta moi ben co pensamento New Age e cos cultos extraterrestres que fan as delicias dos Jiménez del Óso, von Daniken, Cienciólogos e Raëlitas varios.
Parte deste tesouro de imaxes, conceptos, iconografías, deidades e terras fabulosas explícase en Mirages, xa sexa con explicacións directas do autor ou a través de poemas comentados de T'sao T'ang, especialmente os da súa serie de 'Viaxes Celestiais', nos que aparecen hastiadas divinidades taoístas masculinas e femininas divertíndose nos paraísos e languidecendo por outras divinidades ou mortais ausentes, todo cunha atmósfera moi decadentista e fin de siècle: somentes botamos en falla a presenza dun Oscar Wilde ou un Charles Baudelaire entre as doncelas de xade, os sete realizados, as ameixas-dragón, ou o ministro superior do pilón dourado, percorrendo a carón deles os espazos sicodélicos de pazos e torres no ar de prata, rhodonita e lapislazuli e facendo coqueteos e gracias intelixentes e sisudas entre xardíns minerais e coloreados vapores. Tocando de fondo, xunto aos silfos e ás ninfas e as súas ben temperadas cítaras e frautas, imaxinade a Lucy in the Sky with Diamonds e á banda de corazóns solitarios do sarxento Pementa...
En definitiva: Mirages on the Sea... é un delicioso parcours por uns versos fermosos e requintados da man dun excelente e moi entretido académico (cousas que rara vez van xuntas) e unha pequena xanela a uns tesouros intelectuais e estéticos que a boa man dalgúns tradutores e expertos vai poñendo diante dos nosos ollos. O mellor pago que lles podemos facer polos seus traballos é ler libros coma estes para aprender e disfrutar a un tempo e viaxar, nós tamén, ás illas dos inmortais no estremo leste, en P'eng Lai ou Fu Sang:
The wine exhausted, the incense wasted away - the night wills its own midpoint;
Blue Lad salutes - asks after the Lord of Purple Solarity.
The light of the moon is soft and still - syrinx and song recede;
The silhouettes of horses, the sounds of dragons - they are homeward bound through the Five Clouds.
Sem comentários:
Enviar um comentário