En vista de que Tío Pepín me recrimina a miña preguiza á hora de actualizá-la bitácora (eu tamén teño exames, señores!) e xa que nos puxemos a falar de capitais, resulta inexcusábel que non mencione brevemente algunhas experiencias e vistas de Roma, cidade que tiven oportunidade de visitar por uns cinco días alá polo anos 2001 ou 2002.
Era unha visita, por suposto, moi planificada: a excursión anual dos alumnos de Arqueoloxía Xeral. Nun primeiro momento ancoramos na pequena vila napolitana de
Bacoli, onde FraVernero e os seus compañeiros de habitación tiveron a oportunidade de botar unhas boas risas coas condicións verdadeiramente prehistóricas do aloxamento. Dende ese centro puidemos visitar (cos nosos mestres facendo de guías) as fabulosas ruinas de
Paestum, as cidades soterradas, sumerxidas na pedra dura, de
Pompeia e
Herculano (non sei se sabedes que o que iniciou as excavacións alí foi un antepasado do Borbón, o que daquela era Rei de Nápoles e despois sería Carlos III de España), e o Museo Arqueolóxico Nacional de Nápoles, que incluía case tódolos mosaicos chulos arrincados das mencionadas vilas (como
ese tan famoso no que saen
Alexandre Magno e el-rei Darío), momias e mármores varios (a
Venus Kallipygos, o
Hercules Farnese) ou o bronce do
pseudo-Séneca. Para a nosa mala sorte, tamén había unha exposición temporal sobre obxetos sexuais e o erotismo na época romana á que non puidemos acceder...
[por suposto, son consciente de que cada espazo, e tamén os que seguen, merecería unha entrada de por sí, mais polo de agora imos mapeando unha panorámica, e xa veremos se entramos nun futuro nos detalles, os preciosos detalles...]
Roma eran tan só dúas liñas de metro, laranxa e azul (ou
Battistini-Anagnina chocando en Termini coa
Rebibbia-Laurentina), o que tamén se agradecía, ao ser a primeira vez que o Mantedor viaxaba neses espazos subterráneos que tanto o fascinan agora. Tamén era unha calor e sede interminábel, os pés destrozados polas camiñatas e os brincos de entusiasmo ao ver calquera das marabillas da Cidade Eterna e uns macarróns malísimos que tomamos unha noite de cea nun chilote de mala morte. A
pirámide de Cestio e o Coliseo xusto á vista despois de saír das estacións de metro correspondentes. O xigantesco tamaño das termas (de Diocleciano, de Caracalla). Pasear dun estremo a outro dos Foros Romanos, e visualizando a cada paso nas ruinas os feitos da historia. Na
Rostra, un Marco Aurelio/Marlon Brando de Mankiewicz solta o seu famoso discurso (outros pensan máis ben en Mario e Sila nas novelas de
Colleen McCullough). O Arco de Tito e os xudeus escravos (
Iudea Capta) carrexando a
Menorah para regocixo do proletariado romano, esixente amante de espectáculos públicos. No pazo de Augusto, no Palatino, o discreto encanto do Ninfeo ovalado.
Santa Maria Maggiore, o antigo templo de Cybeles e agora seductor despropósito do
luxo interior dunha igrexa que deixa pampos aos que xa estaban acostumados ao esplendor local do Apóstolo-Drag Queen e de volta de todo. O
Panteón, mistura de imposíbel fachada clásica con interiores de mezquita, nunha pequena praza acolledora e de fonte ridente, moi perto da
Piazza Navona (onde estaba aquela xeladería que adorábamos, e as fontes e fachadas de Bernini e Borromini que fan o orgullo da Roma Barroca). Logo a
Fontana di Trevi coas monedas acostumadas que hai que guindar e o espectro de Fellini no inconsciente, a pescuda fructuosa daquela igrexa agochada onde fita con orgullo o
Moisés de Miguel Anxo. A espera impaciente para entrar nos restos da
Domus Aurea. As carreiras na pescuda da Rocha Tarpeia, de onde os Romanos guindaban aos traidores. Podería adicar un libro enteiro só a describir as cousas que vimos de pasada na
Capela Sixtina, nos interminábeis
Museos Vaticanos ou en
San Pedro, mais tampouco me collerían as imaxes, e só anoto a tremenda frustración de non ter un mes ou unha vida enteira para fitar tanto arte...
A ollada inquisidora e arqueolóxica refugaba da Roma Moderna coma un cancro extendido sobre a cidade soñada de Cónsules, Emperadores e Tribunos, Cola di Rienzo e Alarico, e unha longa procesión de Papas, todos montados en sedia gestatoria. Con ansia imaxinábamos o derrube de tódolos edificios que non tiveran máis de trescentos anos de Antigüidade...
Mais non todo ía ser arte. Remato por hoxe con dúas estampas, ámbalas dúas fillas da embriaguez nocturna das demasiadas botellas de birra e de
limoncello: a discusión entre os amigos arredor do mellor Emperador Romano (os fanáticos do filósofo rei,
Marco Aurelio, a quen víramos ese día
acabalo, conseguimos silenciar aos discrepantes, seguidores de
Augusto ou de
Hadriano) ao tempo que mirábamos, con asombro e grima, a horterísima fealdade do
Monumento a Vittorio Emanuele II, o cal deixa a nota agre que sempre se cola incluso na maior das felicidades terreais.