quinta-feira, maio 31, 2007

Cherchez la femme (2)

Ben, sei que me estou gañando a pulso un puteo inmisericorde polos meus pecados, mais afrontarei resignado os dardos e frechas da aldraxante fortuna para voltar a colar un fresco arredor da Ginger Lady que fitei onte. Hoxe mesmo está á miña esquerda tecleando, e como me fixen propósito non de enmenda, senón de pecado (a saber, sempre que a vexa escribir un texto eiquí) terei que afinar as ideas, anque esperarei a ben entrada á semana que ven, para non aburrirvos. Toda xustificación torna inútil, supoño, alén do argumento irrebatíbel de que, como musa case exclusiva da miña creación, xunto coa miseria do triple fracaso e a existencia cotiá, faise merecedora de liñas e pensamentos.

...porque onte mineralizaches, muller de xenxibre...

A miña imaxinación febril é incapaz de concentrarse no Mrs. Dalloway cando che teño perto, ao tempo que sinto afogar no soño asulagado dun mar de emocións. Auga salgada que escarcha os meus beizos e que da sede canto máis se bebe. A sede é mirarche. Delirio lunático das mareas e naufraxio da razón ilustrada que me provoca a lúa do teu ser.

A fantasía arrincouche dunha das medulas, e transmutou as túas dozuras en seixo comestíbel, doce cristal de rocha, lingotes de berilio rosado, rock candy, pedras de azucre duro a desfacérense lentamente no padal. Levabas un xersei azul turquesa, tecido ou tallado con esmero. O bolso (rosa, por suposto) era un xogo holográfico de rectángulos que mudaban caprichosamente as súas tonalidades escarlata como nun xogo autoreferencial de espellos que rimaba irónico coas curvatura de formas dondas e globulares, burbullas cristalinas de flor de pino salgado que esmerilaban a túa libreta.

O tolo son eu, non Septimus Warren Smith, mentres tento descifrar os xeroglifos que agocha o teu sorrir, sorrir que forxa promesas de ben e felicidade absoluta Beauty is truth, truth beauty, - that is all / Ye know on earth, and all ye need to know que disolve nun instante extático tódalas contradiccións; non de distinto xeito operan a Revolución e a Vangarda en cadanseu nicho da torre e xardín pechados do meu imaxinario.

(non é rosada e vermella a pasta vítrea dos teus lentes. Máis ben un violeta ou púrpura que evoca salóns imperiais, πορφύρεα, veas de ópalos ocultos agachados no corazón plutónico da terra).

Contaxio da loucura e da paranoia que ascende da tinta impresa como a ofrenda fragrante dun incenso malevo de hashish e beleño: tremo de terror e de ledicia pensando que estás a ler nas liñas que che escribín con anterioridade, ou as mesmas que agora penso nos intres que non che observo.

Cando a danza irresistíbel dos teus pasos che alonxa do computador, penso que levas contigo a Realidade Verdadeira. Na sombra dos espazos que habitaches fica tan só unha densa tonalidade gris de restos e ruínas, cor fugada do Alcatraz de cemento apenas disimulado do cotián. Ou quizais é a danza a que destrúe e reconstrúe en caprichosas, churriguerescas formas os veos do visíbel nun xogo semellante ao das pombas de xabrón.

...porque o mundo é un lenzo, páxina en branco ou mellor arxila mollada para que estampes nela o teu cilindro-selo...

quarta-feira, maio 30, 2007

Ecfrase Inversa

Só quedaba un dos poetas comparatistas por poñer na miña bitácora. Despois de moitos meses de insistencia conseguín por fin tomar a praza forte da resistencia de don Adriano de Armado, mote Shakesperián que esconde ao amigo e poeta Adrián Álvarez Meilán e o tapiz de versos que esbaran da súa pluma e do seu maxín.
Últimamente estaba ollando as ecfrases de González Garcés nun dos seus libros, e que colleron categoría de exemplo (como tal aparecen no diccionario de termos literarios do equipo Glifo). Neste caso, pensei facer o camiño inverso, e buscar unha peza artística (pintura ou escultura) que servise de ilustración/explicación ao texto. Do maior ou menor éxito de FraVernero opinaredes os lectores-fitadores. Canto ao poema, que antepón o pórtico aéreo das súas verbas ao engado espectral das imaxes, velaiquí o tedes:


Como penetra o sol na aura da xente!

Recuperando a distancia

que se esquece co tempo

somos seducidos pola plenitude dos extremos

axeonllados da noite.

As oposicións destrúense nunha loita

sen corpos nin mentes

e os amenceres filtran as cores

da luz e os solpores beben e bícanse

no romance enfermizo

da unidade.

– Non sairán máis coches dos aparcadoiros,

son demasiados os transeúntes.

As direccións estreitábanse nos retornos.

Tecidas as vidas non quedan futuros

que nos agarden nin pasados que neguen

a nosa habilidade. “Recoñecerse en cada

instante”. O sangue escorrega

polas molduras metálicas dos espellos.

Aquela frialdade do ilimitado

percorre tódolos camiños de asfalto

derretíndose baixo os teus pes feridos.

A humidade é mortal para os peixes,

deténse a consciencia e abrimos

os nosos úteros de escamas.

Xamáis o saberemos, que importa?

Xa terá pasada a quenda

e as preguntas empuxarán ó home

ó abismo.

segunda-feira, maio 28, 2007

Diario de Berlín

Cando tocan as eleccións, FraVernero soe sair do seu marasmo habitual e tecer algún fío de crónica política. Namentras vou aclarando as ideas, deixovos cun anaco do libro Goodbye to Berlin, de Christopher Isherwood que estiven a ler por estas datas, e que constitúe unha certa forma de homenaxe a unha das miñas cidades favoritas.

Esta noite, por primeira vez neste inverno, fai moitísimo frío. A intensa friaxe apreta á cidade nun silencio total, semellante ao silencio de intensa calor no mediodía dunha xornada de verán. No intenso frío a cidade parece contraerse, encollerse nun pequeno punto negro, apenas meirande que centos doutros puntos, isolado e duro de atopar, no inmenso mapa de Europa. Fóra, de noite, máis aló do último bloque de pisos de cemento recén construído, onde as rúas rematan en conxelados xardíns alugados, están as chairas prusianas. Pode sentilas todo ao teu redor, esta noite, movéndose lentamente cara a cidade, coma a intenso páramo dun océano estraño -salpimentado de pequenos bosques desfollados, lagos xeados e pequenas aldeas que se lembran tan só coma nomes distantes de campos de batalla en guerras medio esquencidas. Berlín é un esquelete que sufre co frío: é o meu propio esquelete sufrindo. Sinto nos osos a dor aguda da xiada nas columnas do tren elevado, no traballo de ferro dos balcóns, liñas de tranvía, lámpadas, letrinas. O ferro vibra e encolle, a pedra e os tixolos doen en silencio, o enlucido é insensíbel.

Berlín é unha cidade con dous centros -o racimo de hoteis caros, bares, cines e tendas arredor da Igrexa-Memorial, un núcleo escintilante de luz coma un diamante falso no raído entre lusco e fusco da vila; e o autopercibido centro cívico de edificios arredor de Unter den Linden, coidadosamente ordenados. Nos seus grandiosos estilos internacionais, copias de copias, afirman a nosa dignidade de cidade capital -un parlamento, un par de museos, o banco estatal, a catedral, a ópera, unha docena de embaixadas, o arco triunfal; nada foi esquecido. E son todos tan pomposos, tan, tan correctos (todos menos a catedral, que traiciona na súa arquitectura, un destello desa histeria que alumea sempre detrás de cada fachada gris, grave e prusiana. Extinguida pola súa absurda cúpula, é, a primeira vista, tan sorprendentemente graciosa que un tende a buscarlle un nome apropiadamente ridículo: a Igrexa da Inmaculada Consunción).

Mais o verdadeiro corazón de Berlín é un pequeno, húmido e negro bosque -o Tiergarten. Nesta época do ano, a friaxe comeza a espantar aos rapaces campesiños fora das súas aldeas desprotexidas cara a cidade, á pescuda de comida e de traballo. Pero a cidade, que ardía tan brillante e invitadora no ceo nocturno por riba das chairas, é fría, e cruel, e está morta. A súa calor é unha ilusión, un espellismo no deserto do inverno. Non recibirá a estes rapaces. Non ten nada que darlles. O frío destérraos das súas rúas, cara o bosque que representa o seu corazón cruel. E alí encóllense nos bancos, morrendo de fame e frío, mentras soñan cos fornos das súas afastadas casiñas.

sexta-feira, maio 25, 2007

Poemas e Prolegómenos

Prometera doblete, e velaiquí o tedes. Onte adiquei un anaco da tarde a buscar Palabra no tempo, de María Mariño -a do fermoso nome aliterativo e Día das Letras Galegas este ano-, un libro no que me constaba que había un prólogo introductor de Ramón Otero Pedrayo. A USC só conta con dous exemplares (o de filoloxía, emprestado), polo que encamiñei os pasos á Xeral; alí puiden disfrutar, tralo encuadernamento recente, da primeira edición do libro (1963, número 1 da coleucion Tesos Cumes, deseño da portada do xenial Raimundo Patiño), ao tempo que saquei, con papel e lapis, os seguintes anacos do adro e dos versos que vos poño a continuación:

Foi María Mariño Carou boa e entranabre alumna dos ares da sua ribeira noiesa. Flor de fariña dos rodicios do mar suas areas, xustillo sedán de mociña de moito porqué suas terras, un doce rendimento da reza montana ás gracias e e mimos da mariña suas formas dondas e gravemente armoñosas, como feitas de encadeados ecos...
Despoixa -xa vai pra moitas agromadas- rubiu ó Caurel... Semella seu rubir unha anabasis de primaveira ou no propio esprito a pelerinaxe ás fontes. Todos os homes téimano algunha vez comprir. I é comprida en moitos. Na eisprencia de María Mariño Carou siñifica millor a volta á pátrea e ó fogar. ¿Non será cada verdadeira poesía un nostos, unha volta?... E niste vieiro de pensamento chegaremos cecais si somos bos e calados leentes á revelación de unha intimidade impresioante do ego da escritora cas cousas, de un desvelamento e senso tráxico do ser e do tempo na serra.

"................ ....
Hoxe,
noite do meu contento!"

Un grimo diante o futuro, unha vivencia de saudades de alén Collen fondura de Letheos, espellos de enxergares de afogados, os recordos onde os serans

"ollan con luz d'aurora"

as badeladas, os tres pontes de Noia... Por riba dos arcos dos días vai cara o morrer e arelanza. Pro a intelixencia non perdeo o seu gosto especulativo e xurde na sinxela poesía a pregunta, unha das preguntas eixes da Metafísica. ¿e despóis?

Pode ser o mesmo moi de muller de sinxelo degoirar e de poeta o senso do tempo dende logo tráxico, como o enteirarse dun esquema pra cada un, ou cecais pro mundo. En troques -iste contraste quer decir pra nós unha táboa pra pasar o riacho- a serra, O Caurel decraran unha ceibeza, unha liberación do tempo. Como nises invernos de neboeira inzada nos vales e raioso locir nos outos. Non prantexa María Mariño, a do doce nome tinxido de solpores de adeuses en froumas de navíos, ningunha premisa. Pro alenta, deixando ás costas un raxado mundo canso e valeiro, no máis achegdo [sic] a mudeza do ser nas aparencias, do sotilizarse dos velos de Maya. O Caurel agardaba por unha nova profesión no silencio, na agarda, na valencia de cada intre de luar, do albre murcho, do sol, no durmir do pan enmedado nos eirados...

**********

Zoa na carballeira
algo que non é o vento.
Abren suas sombras as áas.
O da chegada é o tempo.

Póusase a anduriña
na corta onda do cuco.
Todo o camiño é do carro.
Tende o pastor o caiado
ó longo baile do fuso.

quarta-feira, maio 23, 2007

Apuntes

Southern trees bare strange fruit. Hai un triangulo isósceles que debuxou con tiza o home branco, e cuxos vértices son: Negro, Árbore, Morte. Topámolo en Heart of Darkness, onde os exhaustos traballadores retíranse a un bosque tenebroso para morrer na sombra. Topámolo nas árbores dos Estados do Sul, foto e canción de linchamento cortesía da nosa bitacoreira Arale. Topámolo en relatos de Faulkner...

**********

No volume 52 da miña revista favorita (a Shakespeare Survey) vai un artigo moi interesante de Kate McLuskey: "Macbeth/Umabatha: Global Shakespeare in a Post-Colonial Market". Nel estúdase a evolución que o texto de William tivo por terras africanas, incluída unha famosa adaptación zulú de Welcome Msomi. Coma sempre, a loita polo significado convértese en escenario de loitas diversas: periferia absorvendo e dignificándose a través dun referente chave da cultura metropolitana; afirmacións de igualdade e universalidade baixo o manto da literatura; ao mesmo tempo, sumisión indirecta ao Imperio e o seu discurso branco e eurocéntrico, na que o local é un exótico adobo co que disfrazar ao cisne de Avón, que reforza a súa outridade inferiorizada...
Sempre é perigoso empregar as ferramentas de Europa para liberarse. Xa dicía Benjamin aquilo de que todo instrumento de cultura é ao mesmo tempo testemuño de barbarie.

**********

Barbarie do Congo e das mans cortadas. Da tiranía do caucho e da avarenta sede maligna dese monstro, el-rei Leopoldo (véxase o libro de Adam Hochschild 'King Leopold's Ghost'). Viaxe conradiá ao corazón das tebras, que está no reverso tenebroso de Europa, engaiolado dentro de nós mesmos. Bárbaro Támesis, sepulcros branqueados. Os remeiros negros como imaxe enganosa, sá e atractiva (Homoerótica?) da fusión home-natureza. Romanticismo? Pode. Mais tamén o discurso naturalizador do Outro que se lle aplica ás Mulleres. Muller, Negro, eslabóns da cadea da natureza, o instinto, o 'natural', o 'instintivo', o incivilizado. A cultura como hucha e fabuloso tesouro de cidades de cristal e aceiro, ágoras de discurso e retórica, pergameus, coma o couto do home branco occidental. Bloody Niggers!

**********

E nembargante, non hai algo de reaccionario no discurso que entresacamos de To kill a mockingbird? Quero dicir, un elemento lembra ao cine de Hollywood (e non estou a pensar na famosa adaptación con Gregory Peck no papel estelar de Atticus Finch). Some good men, que alén de título de western e dunha antoloxía feminista de críticos masculinos que respectan (Lacan era un deles), serve como chave barroca e retorcida de ferro vello co que forzar o ferrollo da ideoloxía. Un individuo bo e xusto que salva o sistema. Watergate, as personaxes de Capra (neste caso, o actor fetiche é James Stewart). A mentira que desenmascaraba Baudrillard (sí, Baudrillard!) en Simulacra and Simulation. Resolta dun xeito máis do meu gusto por Slavoj Zizek cando dí que o todo guión hollywoodiense admite calquer posibilidade de mal e de crítica ao sistema mentres que fique a porta aberta ao xusticieiro anónimo e modesto, home de a pé. O Incorruptíbel sen guillotina. Pero un xusto tan só non poderá salvar a Sodoma. Receta para o Sul tras séculos de discriminación racial e, dobremente, de xénero (neste caso a referencia é Alice Walker, The Color Purple): Toissant L'Overture, Boukman, Haití: exterminio da poboación de explotadores. Ningún sureño merece perdón, e os fillos pagan as culpas dos pais porque repiten tamén os seus pecados. Deus recoñecerá aos seus!

**********

A self-conciously deconstructing narrative. Eis a miña definición de Heart of Darkness. A súa complexa arquitectura está nun xogo/xugo irónico de tira e afrouxa co lector. Estades dacordo?

segunda-feira, maio 21, 2007

Macedonia

Como ben sabedes, é un significante con moitos referentes. O máis inmediato quizais sexa o Reino de Filipo e Alexandre Magno de cheiro lenemente bárbaro que deu comezo á conquista de Asia (e ás agachadas, ao subxugamento da Hélade). Falanxes e reinos fragmentarios, Diádocos na época dos reinos Helenísticos, Pella e Pidna, catro repúblicas vasalas de Roma.
Outro, máis cercano no tempo e no espazo, é a ex-república xugoslava, que alén da cercanía territorial, pouco ten en común coa primeira. Avispeiro de disputas balcánicas, a súa língua é parecidísima e intercomprensíbel co búlgaro. Anque ao parecer, tódolas línguas dos eslavos do sul se parecen moito...
Pero o significante que convoco hoxe é o de mestura varia de froitas (neste caso ideas, ou imaxes) coa que facer un rápido percorrido pola cautividade babilónica de FraVernero nesta longa fin de semana, ou aqueducto, na que estivo na Serra de Outes e, por terceiro fín de semana, forzosamente desconectado da Rede de Redes.
Foron uns días preguizosos, co moito durmir e escasa lectura (o que resulta paradóxico dada a carencia de Internet). A novela de Harper Lee To kill a mockingbird que teño que ler para aulas entúllaseme na gorxa e non dou adiantado nela. Pola contra, algo de escrita e as fantasías post-industriais do ciber e do steam-punk funciónanme mellor (a Chrysler building presidindo unha xigantesca metrópole derruída que se extende en tódalas direccións é unha fantasía recorrente).
Aproveito para evocar e felicitar o triunfo do poeta e amigo David Souto, do que xa temos falado eiquí e na vella corte de camelot, polo éxito acadado no certame de poesía Bouza Brey, co que agardamos ter o seu libro en breve. O segundo libro publicado do comparatismo, amais, despois do inaugurador Mecánicas Celestes de Noel Blanco Mourelle, que quedara finalista no premio do González Garcés.
E xa que falamos de Miguel González Garcés, non estaría de máis agasallarvos cun poema seu (fai tempo que non meto poesía na bitácora). Os seguintes versos pertencen á Bailada dos Anxos (1961):


ABRENTE DE GRANDES PORTAS DE CRISTAL.
Na noite as fontes foron de lume verde.
Paxaros brancos sobre o corpo inmenso da mañá.
O alcipreste é unha pluma na man lene do Norde.
A palabra longo tempo agardada vén berrando polo mar.


O ton lémbrame remotamente a certa poesía náhuatl coa que nun tempo estiven obsesionado.
A ninguén se lle pasará que a semana pasada estivemos a voltas co Día das Letras. Malia que para o mantedor, alén de lugares comúns, tódolos días do ano o son, promete meter unha entrada con doblete sobre María Mariño e Otero Pedrayo, continuando así coa sección mensual da que xa se ten dado a primeira proba.
Nada máis polo de agora. Só fica o espazo xusto para gabar o mellor monumento de Santiago, que é a carballeira de Santa Susana, á que segue unha verde galería cuberta de vellos olmos que desembocan na Alameda. No meu amor polas artes fugaces, as arquitecturas vexetais e antergas da cidade xogan sempre un papel esencial. Alén de ser, á súa maneira, paradoxalmente humanas e, igual que Macedonia, significantes con moitos referentes (ecolóxicos, históricos, telúricos, poéticos, patrióticos).

segunda-feira, maio 14, 2007

Caravaggio - Cabeza de Medusa


[a explicación, cando os comentarios xa estén botados a andar]

quinta-feira, maio 10, 2007

Cherchez la femme

Onte estaba sentada no computador ás miñas costas. Biblioteca de Filoloxía. Máis que unha rapaciña, é unha auténtica obra de arte. Boneca delicadísima ou teclas de marfín laqueado sobre piano tocando unha peza de John Coltraine (Afro Blue) para afagar e estimular o meu desexo. Creo que estuda Galega. Descoñezo o nome.
Dicir que é guapa, guapísima, resultaría demasiado obvio e gastado. Alén, hai mil formas posíbeis de beleza, unidas a cadansúa muller. Neste caso, trátase dunha dozura espesa e omniabarcadora que colapsa aos distintos sentidos nun buraco negro de glucosa. How sweet! Sinestesia do doce. Sempre viste algunha prenda rosa. Ate as gafas forxan nunha pasta vítrea entre o rosado e o vermello. 'Aurora, de rosadas dedas'. É da clase de rapazas azucaradas -algodón de zucre e ollos claros dun cristal caramelizado- e ultrafemininas que fan que o mel e os postres parezan zume de limón recén exprimido cando se compara con elas.
A fantasía na que se mesturan a gula e a luxuria, cadro flamencos e odaliscas ten un regusto amargue: a tristura de pensar no fugaz da beleza humana cando non é eternizada polo outro Arte. Tamén engade o disgusto de FraVernero pola superficialidade, nun consumo que considera un pracer culpábel, fillo da natureza caída que representa as trampas e pozos da bioloxía, desa maquinaria inhumana de reproducción por sí mesma (unha lóxica moi semellante á de Das Kapital, por certo).
E nembargante, qué belida! O pracer que procura á vista é máis intenso que o da vexetación florecente no medio do deserto. Require un verdadeiro esforzo da vontade resistirse á tentación de ollala.
Todo o cal non deixa de ser unha presada de imaxes banais coa única fín de erguer un pequeno altar de verbas, atrapar á moza e á imaxe en ámbar, anotar o instante e o encanto, e a dobre ironía encriptada en que nunca saberá que se escribiu isto por ela, ao tempo que o narrador descoñece se agocha unha alma igual de nobre a máscara de dourados e porcelanas -altar barroco- coa que Arte e Natura tiveron a ben de cubrir a carne e a alma espidas.

quarta-feira, maio 09, 2007

Babelogue

Non, non vou a colar un novo poema de Patti Smith (alomenos, de momento). Do que se trata agora é doutra torre babélica, a formada polo requerimento que Débora, a nosa galaico-arxentina favorita, nos ten formulado, a saber: o cuestionario Proust. Un, como cabaleiro que é (montei dúas veces enriba desas bestas; súmeselle a coletilla habitual de varón branco explotador, etc...) non pode rexeitar o requerimento.

O principal rasgo do teu carácter?
Eu diría que o conflicto entre o meu epicureísmo instintivo (como Galileo, o acto de pensar e consumir ideas novas é, para mín, como saborear un bo viño) e un superego racionalista, dictatorial e kantiano que refuga das debilidades da carne.

A calidade que prefiro nun home?
O sentido do humor, e a habilidade para respetar e poñerse na pel doutras persoas.

A calidade que desexo nunha muller?
aquelas que non teñen pero que nese proceso absurdo e idealizador que é todo namoramento, lles acabo adxudicando/imaxinando. Que admiren/estén interesadas nos meus intereses soe estar ben e ser inusual. Aínda máis que fagan o mesmo comigo, pero agradécese máis aínda.

O que máis aprecio nos meus amigos?
A lealdade. Despois de todo, é o que se supón que é para o que están os amigos. Tamén teñen o deber de dicirche que te estás equivocando (e inmediatamente despois, o de seguirche, escollas a opción que escollas).

A miña ocupación favorita?
Ler. Hai outras cousas que proporcionan pracer (comida, música, cine, sexo) pero soe ser menos intenso, ou estou menos acostumado a eles, ou dan máis traballos a longo prazo.

O meu soño de dicha?
Creo ter descrito nunha ocasión ao paraíso como unha biblioteca xigante e fresca con todo o tempo do mundo e pequenos cubículos con huríes e bebidas doces e refrescantes. Na trampa da esfera sublunar, un traballo relacionado coa cultura que me deixe tempo de lecer, e ser amado coa mesma paixón e estupidez coa que eu o fago (e ser correspondido, claro). O socialismo funcionaría mellor que todo o anterior, pero véxoo máis lonxano.

Cal é a miña maior desgracia?
Non sei se iso se refire ao defecto ou ao que me ten feito infeliz. Se é o defecto, a preguiza. Se o outro, as dificultades que xurden do unilateralismo de amor e desexo.

Que quixera ser?
Comisario do Pobo para Asuntos Internos (ou sexa, Chekista). Alén diso, o que son agora pero cobrando pola miña labor cultural. Escribir, dar clases. Ser Feliz. Iso é algo que todos queremos ser.

Onde desexaría vivir?
Estou moi ben onde estou, anque Berlín, capital irreal, pareceume unha cidade marabillosa cando estiven nela. As capitais en xeral goréntame moito.

A cor que prefiro?
O vermello. Resulta evidente, non?

A flor que prefiro?
As rosas brancas. Algo cursi, seino. Son o emblema dos York na Guerra das Dúas Rosas (encanto de causas perdidas), da anti-nazi Sophie Scholl... Ulen ben e son bonitas. Alén, fago unha homenaxe de esguello á miña infancia catolicona, coa rosa branca símbolo da Virxe e de Pureza.

O paxaro que prefiro?
As codornices. Están boísimas, e non requiren moita preparación. Un día de adobo e logo á grella. Para chuparse as dedas! Hoxe vin un guiso delas que alimentaba só con velo...

Os meus autores preferidos en prosa?
Ou sexa, un minicanon en 5 liñas. Quedaránme cousas pero digamos a Flaubert, Samuel Beckett, Thomas Mann, Herman Melville, James Joyce, F. Dostoyevsky, Cervantes, Isaac Babel, Alejo Carpentier, William Faulker, Kafka, Apuleio, Vladimir Nabokov, Virginia Woolf, Laurence Sterne, Rabelais, G. Chaucer, Proust, Pynchon, Otero Pedrayo, J. Conrad, Salman Rushdie, Wole Soyinka, Herman Hesse, Cortázar, Borges...

Os meus poetas preferidos?
(déixaste aos dramaturgos) Homero, Virxilio, Estacio, Lucano, Dante, Petrarca, Shakespeare, Góngora, Quevedo, Mayakovsky, Ingeborg Bachmann, Vladimir Holan, Paul Celan, Cunqueiro, G. Trakl, Kavafis, R.M. Rilke, Quevedo, René Char, E. Pound, T.S. Eliot, W.B. Yeats, Keats, Coleridge, Wordsworth, Shelley, Pushkin, Hölderlin, Lois Pereiro, John Donne, John Milton, Patti Smith, Villon, Derek Walcott, Valmiki, Ungaretti, Montale, Paul Valéry, Mallarmé, Baudelaire...

Os meus heroes de ficción?
El-rei Mono (de Viaxe a Occidente), Héctor, Satanás (en Paradise Lost), o Cabaleiro Çifar, Don Quixote, Julian Sorel (Rouge et Noir) e Fabrizio del Dongo, Leopold Bloom, a bomba (Petersburgo de Biely), Frei Xohán das Talladas (Rabelais), Enjolras (Les Miserables), Boukman (El reino de este mundo), Fausto, Sir John Falstaff, Hamlet, Galileo Galilei e o xuíz Azdak (de B. Brecht). Os amargados cabreados e vingativos (Iago, Edmund, Ricardo III, Roger Chillingworth)...

As miñas heroínas de ficción?
Ams. Poucas teño. Alomenos, de ficción. Anxélica (do Orlando), Medea, Circe, Salomé, Nai Coraxe, Addie Bundren, Cleopatra...

Os meus compositores favoritos?
Schöenberg, Stravinsky, Stockhausen, Des Prez, Bach, G. Mahler, Telemann, Glück, Monteverdi, Palestrina, Verdi, Mozart, Berlioz, Beethoven, Tchaikovsky, Bob Dylan (?), Dvorzak, Haydn, Bela Bartók...

Os meus pintores predilectos?
Kandinsky, Malévich, Paul Klee, O Bosco, Brueghel o Vello, Rothko, Pollock, Juan Gris, Duccio, Giotto, Masaccio, Tintoretto, Giorgione, Grunwald, Albrecht Dürer, Joan Miró, Matisse, Klimt, Munch, O Greco, Bracque, David, Monet, Millais, Dante Gabriel Rossetti, Boticcelli, frescos da Villa dei Misteri, Delacroix, Van Gogh, frescos de Knossos...

Os meus heroes da vida real?
Karl Marx, Robespierre, St. Just, Grachus Babeuf, Toissant L'Overture, James Connolly, Lenin, Trotsky, Felix Edmundovich Dzerzhinsky, Dimitrov...

As miñas heroínas históricas?
Rosa Luxemburg, Olympe de Gouges, Dolores Ibarruri, Alexandra Kóllontai, Edén Pastora, Haydée Santamaría, Nguyen Thi Dinh ...

Os meus nomes favoritos?
non son fetichista, anque me gustan os nomes de revolucionarios e os ben galegos. Para muller aprezaría Clío (demo de coches...), Rosa. Laura. Esperanza. De homes, Karl, Félix, Amaro, Breixo, Airas.

Que detesto máis que nada?
A inxustiza e a desigualdade. Calquera cousa/persoa/idea que atente contra a tríada da Ilustración (Liberdade, Igualdade, Fraternidade).

Que caracteres históricos desprezo máis?
Aínda máis que aos obstáculos á miña weltgeist, aos traidores. As xentes de Thermidor, os militares golpistas, Napoleons (o grande e le petit), Bernstein e Kautsky, Scheidemann, Ebert...

Que feito militar admiro máis?
Ningún. Desprezo e detesto aos militares por regra xeral, e moitísimo máis a súa intervención en política. Nembargante (por sacar algo), o 5º Rexemento e as Brigadas Internacionais, o glorioso exército Vermello en Stalingrado e Kursk, o ofensiva do Thêt, Playa Girón...

Que reforma admiro máis?
polo anteposto debería ficar claro que non son dos que gustan dos camiños reformistas... A conquista das 8 horas (anque non se cumpra), o sufraxio universal (anque deactivado de potencial subversivo).

Que dons naturais quererías ter?
O do atractivo (e magnetismo) físico. Si, vale. Son un cabrón superficial. É o exotismo de probar o que non se ten.

Como me gustaría morrer?
A ninguén lle gusta morrer... Quizais unha non moi desagradábel sería plenamente consciente, con tempo para despedirme e dor escasa.

Estado presente do meu espírito?
Depresión crónica con pequenos oasis. Alomenos, ten efectos positivos sobre a creación literaria, creo...

Feitos que me inspiran máis indulxencia?
A debilidade polas persoas que queremos e aprezamos, polos nosos benefactores.

O meu lema?
Non gasto, pero non imos rematar mal, ou sexa que terei que arrapiñar un... 'Un mundo mellor é posíbel'.

segunda-feira, maio 07, 2007

Patti Smith, K.O.D.A.K.

súplica para George Franju

retrata isto. eu farei o asasino. 16 milímetros.
ébano e marfil. o contraste máis puro. iris pechado.
ábrete sésamo. unha pantalla de cremoso raso branco.
nese colo de boda un branco gato persa. unha pálida
man acaríñao. ronroneo de leite. acércate lentamente. son eu, ves?.
nun traxe negro de seda. gafas escuras. luvas de cabritiña.
tan sinistro coma permita a lei. volvín
da ópera. micho merodeador micho macho.
se son un macho entón non importa.

estou na repisa. a unha caída de varios pisos.
como puiden executar este brillante desfile de pasarela? iso depende
de ti. franju. mais alí estou. pousada no
alféizar da súa xanela igualiño que un suxo paxaro azul, o dorso do meu
pescozo está mollado. séntome alí polo que parecen horas.
un xogo de xadrez con pezas humanas. ela fai o primeiro movemento.

é bastante sinxelo. ela érguese para axustar as súas
medias caídas. ás súas púas de pascua viríalles ben
algo de vaselina. o seu xesto mate reflexándose
no charol. dispara á azorada
vaidade. imaxe no espello. mira ao bicador
fitando dende a mica. pintura de beizos tan espesa
que poderías tallar as túas iniciais nela.

ningún alias non eu. as miñas iniciais son PLS e gustaría
de deixar o meu monograma. primeirísimo primeiro plano
do meu puño firme. fresca e fría coma o mentol. o tipo
de seguridade que un consegue através dunha nariz aberta.

cocaína. podo facelo. mira como ergo os meus dedos
de coiro. páxaro azul escocendo por un pescozo branco e carnoso.
golpeo. non é rival para mín. o frío, adhesivo
toque do polbo. saco a luva
ruxe-ruxe. glub glub. xa non está.

mentres aparecen os títulos de crédito iniciais. o asasino,
veloz coma un atleta, está escapando.
brincando de tellado en tellado
correndo contra o fondo de formas piramidais
cara a escea/sena de escuridade

música de persecución. o asasino.
16 mm. branco e negro.
g. franju. con patti smith.

george franju. mediatízame.
dispárame coa kodak.
fareino de balde.

quarta-feira, maio 02, 2007

De Oratore (e 2)

Ben sabido é como nos últimos anos, a língua e a literatura inglesas veñen asistindo á como a periferia apropia e reescribe os antergos discursos imperiais das metrópoles, antes a Gran Bretaña e hoxe os Estados Unidos (‘Empire writes back’, como dí o título dun suxerente libro). O Poscolonial trascendeu das modas académicas, e os escritores do Terceiro Mundo asaltaron as máis altas cátedras do recoñecemento e a lectura. Estamos a pensar en nomes coma Derek Walcott, Wole Soyinka, Salman Rushdie ou (máis no eido da teoría) Edward Said. Unha maior interrelación vai unida a unha maior sensibilidade polo local, polas línguas e as culturas autóctonas e o seu tapiz entretecido de loitas, resistencias, absorcións e rexeitamentos aos que dou lugar. É a nosa responsabilidade á de estar á altura das circumstancias e a de loitar porque estes vencellos, re-escritos e patas para arriba, tornen cada día máis inclusivos e máis xustos. Para darlle a voz ao subalterno e para conducir á hibridación e á mestizaxe fértil que nos faga a todos máis ricos, máis conscientes do que nos une e do que nos separa, en definitiva, máis libres. Só dende os miles de Outros que arden en cada individuo, en cada língua e en cada comunidade podemos construir unha cultura mellor -as aleacións fan máis fortes e dúctiles aos metais-. Cultura verdadeiramente humana; cultura cultivada (eis o espectro da etimoloxía: pois cultura ven do latín colere, cultivar), e na que todos sexamos xardineiros partícipes das Selvas da Linguaxe. Unha función tanto máis clara cunha língua como a Inglesa, que sempre refugou de monoloxismo estéril, trenzando en espiral inacabábel a diversidade saxona, céltica, escandinava, latina e francesa nas estructuras máis íntimas e resistentes da súa estructura e sintaxe. Casa plural de raíz, de significantes ceives, tanto máis ceives agora que deletreamos un London tropical, asiático e africano como Ellowen Deowen e facemos saltar os candados vellos do Monoculturalismo.
Queda trazado o reto e a proposta da revolución permanente, xunto coa confianza que deposito nos meus avispados compañeiros (no meu mal inglés, my waspy comrades) para que conquisten as altas torres no percorrido de candanseu hobby-horse e batalla de Namur. Dun xeito moito mellor ca mín o reflexou Roland Barthes, e onde dí ‘texto’ podemos engadir nós a glosa da língua, da fala, da cultura que temos (teremos) que re-apropiar dos seus ate o de agora avarentos posuidores e administradores:

“Agora sabemos que un texto non é unha serie de palabras que liberen un significado único, teolóxico (a 'mensaxe do Autor-Deus'), senón un espazo multidimensional no que unha variedade de escritos, ningún deles orixinal, mestura e choca. O texto é un tecido de citacións arrincadas de innumerables centros de cultura ... o escritor pode tan só imitar un xesto que sempre é anterior, nunca orixinal. O seu único poder é o de mesturar escrituras, confrontar unhas con outras, de tal xeito que nunca descanse plenamente en ningún en concreto. Se o que quixese fose expresar o seu ser, debería alomenos saber que a 'cousa interior' que desexa transmitir é simplesmentes un diccionario previamente elaborado, as súas palabras só explicables a partir doutras palabras, e así indefinidademente”.

Todo dito, fica tan só retornar ao barco co que comezábamos e (homenaxe a Shakespeare, o noso verdadeiro santo patrón), renunciar aos máxicos poderes da retórica, rachar o bastón, guindar os libros ao mar e poñer rumbo cara a Nápoles ou o Milán de cada quén, desexándonos próspero viaxe e mellores metas acadadas. Pois:

Our revels now are ended. These our actors, As I foretold you, were all spirits, and Are melted into air, into thin air; And, like the baseless fabric of this vision, The cloud-capped towers, the gorgeous palaces, The solemn temples, the great globe itself, Yea, all which it inherit, shall dissolve, And, like this insubstantial pageant faded, Leave not a rack behind. We are such stuff As dreams are made on; and our little life Is rounded with a sleep”.

Moitas grazas.