domingo, março 31, 2019

Ad Vocatio - Interlude

Un coñecido xornal galego saca hoxe coma suplemento unha guía de estudos superiores para o curso académico 2019-2020. Logo de curiosear un pouco nela, e anque hai moita información útil e relevante (notas de corte, lugares onde se imparte o grado / ciclo, ponderacións, materias básicas, saídas laborais...) boto en falla, sobre todo nas carreiras de Humanidades e Ciencias Sociais, datos algo máis relevantes, por exemplo que as meras saídas. Moi útil sería coñecer as porcentaxes aproximadas de egresados nesas saídas e nas derradeiras promocións (bo material para comerse a cabeza e tentar guiar mellor a toma de decisións o saber, digamos, que o 35% dos graduados en Historia rematan coma docentes de secundaria, e o 0.001% de docentes universitarios).

Libros do Mes

Fermat’s Enigma de Simon Singh

Landscape and Power in Early China de Li Feng [E]

Brahmagupta de Iolanda Guevara e Carles Puig

*An Introduction to the language of Mathematics de Frédéric Mynard 

*The Princeton Companion to Mathematics de Timothy Gowers (ed.)

*What We Cannot Know de Marcus du Sautoy [E]

domingo, março 24, 2019

Ad Vocatio (4)

Toca recalar, nesta xeira de entradas, nos anos da miña primeira carreira universitaria. Os que seguides esta serie poderiades pensar, vendo a miña actual traxectoria, que a licenciatura de Historia me resultou decepcionante; nada máis lonxe da realidade.

En efecto, estaba a facer uns estudos nos que tódalas materias eran especializacións da miña teima favorita, e polo tanto, todas potencialmente interesantes. A facultade en sí era un edificio monumental, belido e antigo (e niso tan diferente á horrenda construcción de Matemáticas onde fixera a selectividade), e as súas mesmas pedras e retratos pendurados parecían confirmar o carácter sacral deste templo dos saberes de Clío. Sumádelle a isto que os meus compañeiros de aulas na súa maioría non eran alumnos vocacionais, senón rebotados, o que facilitaba que con relativamente escaso esforzo podía seguir sendo, coma no bacharelato, un dos máis listos da clase. Ás veces comenta o amigo Ramón Blanco que eu nunca estudaba para a carreira, o cal non é estritamente certo; o que ten de verdade tal comentario é que raras veces pasaba a noite ou o día anterior aos exames memorizando, xa que con ir lendo e ir facendo, nas aulas e no ocio, en xeral chegábame para pasar e aínda arrincar algunhas matrículas de cando en cando.

Porén, non todo eran froitos suculentos no Xardín do Edén. Malia estar estudando Historia todo o tempo, había materias tamén que me interesaban moi pouco ou nada: en xeral, as de Prehistoria, Arqueoloxía e Paleografía, polos contidos, e as de Historia Moderna; neste último eido o problema era que o departamento estaba (e seguirá estando, imaxino) copado pola escola/seita de Antonio Eiras Roel,  cun enfoque absolutamente centrado en historia económica e a demografía. A liña estándar dos seus traballos (digamos por concretar nun exemplo imaxinario, "Taxas de mortalidade e natalidade na comarca do Morrazo no século XVII") resultábanme totalmente carentes de interese, anque podía aceptar que eran traballos que podían ter o seu mérito, e que alguén tiña que facer (nunha liña non moi disimilar á do mantemento dos alcantarillados urbáns).

A serpe dos modernistas, porén, había seguir rillando no meu maxín e creando as primeiras sombras encol do meu futuro académico e laboral. Neses anos aínda seguía imaxinando que a miña principal saída laboral ía ser a docencia universitaria (e coma moi lonxana segunda perspectiva, quizaves a docencia en secundaria), mais nos últimos anos da carreira e nos cursos do doutorado fun descubrindo varias cousas desacougantes. 

A primeira foi que a investigación histórica (algo máis da metade do traballo dun profesor universitario) ía en xeral, en case tódolos departamentos, na liña dos modernistas, se non nas teimas estatístico-economicistas, sí na liña da elaboración de traballos aburridos, secos, triviais sobre aspectos concretos da historia de Galicia. Nada de escribir 'A Sociedade Feudal', a Méditerranée ou a Decadencia e Caída do Imperio Romano, senón monografías sobre mosteiros remotos, os seus tumbos e as súas propiedades; o foro e a propiedade da terra na Galicia contemporánea, ou as escavacións dos restos dunha vía secundaria romana a carón da túa aldea.

A segunda foi que en realidade, eu era moito menos listo do que pensaba; o meu expediente académico era bo, pero non excelente, e incluso no segundo dos casos, as posibilidades reais de acadar un posto profesional na Santa Casa eran realmente escasos, e requerían un longo peregrinar de anos polo deserto das bolsas e da precariedade. Ao pouco de comezar os estudos de doutorado, lembro ao meu titor, don Ermelindo Portela, sinalando a uns dos malpocados bolseiros que pululaban polos corredores perto do teito da facultade e dicíndome, no seu entrañábel e solemne castelán de Cantar de Gesta: "Acaba usted de comenzar el camino que le llevará a llegar ahí". Non lle contestara nada, pero sí cavilei que a meta que me propoñía era bastante decepcionante, e que o camiño que eu desexaba comezar era o de chegar a ser coma él. Creo que fora ese mesmo día, antes de aceptar a miña incorporación aos cursos de doutoramento, cando me inquiriu sobre perspectivas laborais futuras, dadas as malas perspectivas do noso oficio e alí faláralle (anque sen demasiada convicción interna) de que tiña pensado preparar oposicións de secundaria. A partir dese día, fun tendo claro que as miñas opcións para gañarme a vida a conta de Clío ían ter que pasar por ensinar a adolescentes e superar os exames de acceso á función pública.

sábado, março 23, 2019

Busy Teacher (3)

Xa vos daríades conta da miña parsimonia recente nesta casa dixital. Non pensedes que é cousa de preguiza, senón que ando moi ocupado con varios mesteres entre os que se inclúen o pequeno Mamoru, as aulas, algunhas lecturas moi densas e a tournée por diferentes Escolas Oficiais de Idiomas impartindo formacións (a semana pasada, Ourense e Viveiro; a que ven, a segunda de catro visitas a Vilagarcía). Nuns días quizaves tope o tempo para proseguir cos meus percorridos vocacionais, así que tede un chisquiño de paciencia, que todo chega.


sexta-feira, março 15, 2019