terça-feira, março 31, 2009

Knight Rider (Pesadelo)

Hai xentes ás que lle gusta conducir. Non é o meu caso. Durante as tardes-noites do inverno pasado nas que ía conducindo os tres cuartos de hora que separan a Facultade de Filoloxía da Serra de Outes, era habital que me sentise atrapado nunha costra de ámbar xeado, ou pesadelo onírico, no que a miña morte xa tivera lugar (nalgún esquecido accidente do pasado, co coche bailando un ballet cubofuturista sobor do asfalto a cámara lenta), e o purgatorio, ou inferno, consistía en percorrer unha autoestrada infinita polo resto da eternidade...

terça-feira, março 24, 2009

Ética social i ecolóxica no Brasil: Curitiba

"O seu buque insignia é Curitiba, unha cidade brasileira de dous millóns de habitantes que soubo artellar de xeito exemplar o compromiso social e o desenrolo urbán sostíbel e integrado. O artífice da denominada 'milagre sulamericana' é Xaime Lerner, aquitecto e alcalde da cidade de maneira discontinua dende 1971 ate 1992. As estratexias de desenrolo urbán sobre as que cimentou a súa fama internacional refrexan de xeito nidio os dictados da cidade sostíbel. As antigas canteiras foron transformadas en axardinados centros culturais; unha delas contén a Universidade do Meio Ambiente, outra un teatro de ópera suspenso sobor dunha lagoa, e a terceira un auditorio ao aire libre. As zonas inundábeis, antes ocupadas por favelas, empregáronse para construir parques e estanques. O problema do favelismo foi afrontado con solucións imaxinativas, mais sempre consecuentes co principio da economía dos medios: reparto gratuíto de pequenos solares e hortas, ofrecemento de asesoramento xurídico e técnico, financiación de materiais e agasallo de dúas árbores (unha de froita e a outra ornamental) por cada casa autoconstruída e rematada. Amais, construíronse 14.000 vivendas sociais, 30 bibliotecas de bairro (modestos edificios prefabricados e alcumados 'faros do saber'), 20 teatros, 74 centros culturais, escolas e centros de saúde. Para os habitantes dos bairros de favelas, a maioría desempregados, Lerner deseñou orixinais políticas de promoción de emprego. Por exemplo, o lixo que con anterioridade abandonaban nas marxes dos regatos foi obxecto dun programa de recollida e intercambio por bonos de autobús, paquetes de comida e cadernos escolares. Actualmente, o 96% dos residuos de Curitiba recíclanse; isto permitiu aforrar grandes sumas que, doutro xeito, terían que gastarse na construcción de vertedoiros".

Ciudad hojaldre. Visiones urbanas del siglo XXI, de Carlos García Vázquez

quarta-feira, março 18, 2009

Autocrítica: J'Accuse/Song of Myself


En vista de que xa dimitiu o homiño este, e despois da tormentosa sesión de onte no curso de Teoría Feminista e Arte (seguido de intensa discusión fóra das aulas! Isto vai por ti, Elena...), decidín que o Mantedor tamén debía poñerse á altura das circumstancias e rescatar para sí a clásica estratexia marxista da autocrítica, ou jiǎntǎo (检讨). O catolicismo da xuventude fai que sinta un nexo especial coas prácticas da confesión e a lóxica masoquista dos antigos bolcheviques (ver: Procesos de Moscova, Koestler, Jorge Semprún e Costa Gavras). Imos aló:

1) O primeiro é acusarme de inconsistencia práctica no que toca aos meus principios maximalistas. O burgués marxista é un tropo común xa na literatura hispana e francesa dos 60, e a Posmodernidade parece deixar poucas saídas alén do reformismo desvergoñado e o sectarismo autocompracente (búsquese a FraVernero no apartado segundo). De todos xeitos, como dicía o poeta: Du musst dein Leben ändern.

2) Relacionada coa anterior está a tendencia idealista do Mantedor a limitar a súa acción á escrita de xeito narcisista, autocompracente e pouco dialéctico. As letras douradas da XIª Tese sobre Feuerbach nas escaleiras da Universidade Humboldt fítanme con carraxe e bérranme aquilo de que o truco é o de mudar a realidade, non o de analizala.

3) Esta bitácora (e o seu Mantedor) é insufríbelmente brancoeurocéntrica. Habida conta do número de visitantes da lusofonía (alomenos, segundo os mapiñas de puntos vermellos da esquina inferior dereita) e sinaladamente do Brasil e de toda Latinoamérica, FraVernero comprométese a prestarlle maior atención e centralidade aos outros mundos, que é onde por outra banda se coce o emerxente e as políticas coas que máis simpatiza.

4) Relacionado co anterior, o patricio pesismismo do Mantedor con tódalas formas da política posmoderna ten incluído un culpábel distanciamento e minimización das 'outras loitas' alén da problemática socio-intelectual de rematar co capitalismo. Sinaladamente, as temáticas ecoloxistas e as visións de xénero da teoría Feminista e da teoría Queer.

Con isto chega por hoxe. Poderíamos seguir coas miserias persoais de FraVernero, mais iso tería escaso interese, alén do morbo (xa sei que vos encanta!), e de por sí constituiría unha práctica narcisista a maiores. Toca aplicar propósito de enmenda ou caso contrario, pedir sobre a miña culpábel cabeza tódolos castigos do Comité Central do Futuro, incluíndo sanas sesións de traballo e reeducación nun Gulag imaxinario nas Canteiras do Caurel (reenchéndoas e non facendo máis, espero. O traballo libera!).

quinta-feira, março 12, 2009

quo usque tandem abutere, Quintana, patientia nostra?

En realidade, do que vos quería falar hoxe é dun textiño de William Burroughs, unha especie de borrador para o capituliño 'The Black Meat' do 'Naked Lunch' que ao final non incluiu e no que disfrutei dun reflexo despiadado daquel Xeneralísimo de mans tintadas en sangue que tivemos que aturar por corenta anos. Mais a ira dominoume ao ler as patéticas excusas do inútil ese, o Spartaculus que polos nosos pecados segue a espernexar e que se topo algún día pola rúa vai recibir unha sarta interminábel de improperios e un pequeno intento de linchamento. Por sorte, contamos con lecturas un chisco máis atinadas, como aquela de monsieur Lándoas dende a súa bitácora, á que só me permito protestarlle amistosamente que incide pouco na necesaria e despiadada autocrítica que debe facer o nacionalismo galego e os seus tiránicos/titánicos (só polo barco afundido e a metáfora da nave sen goberno) timoneis da U. E afortunadamente, amais, temos as lúcidas declaracións de Beiras, antigo convidado de pedra e commendatore resucitado, único político vivo no que o Mantedor confía (xunto con algúns dirixentes latinoamericanos) e ao que seguiría (Capitán, meu capitán) ate a fín do mundo, e máis en calquera iniciativa política que encarreire, coma cirurxán de ferro, se os burócratas e 'galeguistas' seguen controlando o aparato do 'nacionalismo real'...



Alén, é o meu parecer que Quintana debe ser cesado de inmediato e a UPG, hidra velenosa, expulsada do control do BNG. En caso contrario, a ruptura do Bloque é unha necesidade e un feito.

sábado, março 07, 2009

Cadros dunha exposición

Promenade



1. 'Gnomus'

[Farsa para títeres/caricatura para xornal. A marioneta do noso Quin, Spartaculus arromanado cun chisco de Kirk Douglas, barba e tamaño pequeno ao estilo dos gnomos de Rien Poortvliet. Monta dacabalo sobre un Clavileño mecánico, quizaves cyborg de cociña de ferro, vasoira, botóns vellos e calcetín recheo do arco da vella e de cores variadas que escapan do espectro cromático e abstencionista. Espada de cartón-pedra en man, arremete con grande ímpeto contra tres portas almenadas e arqueadas de neón roxo, branco e azul. O frontispicio da primeira é 'Burguesía Galega'. O da segunda, 'Allariz, Nubicucópole'. O da terceira, 'Vicepresidencia de Sasurrofóns, Aprendizes de Bruxo e caciqueos varios'. Spartaculus-Quin vai petando nas tres sucesivamente. No alto, unha tribuna vermella pechada con tapices de veludo e damasco, co símbolo gravado da UPG]:
QUIN (petando na porta 1): Barato, barato! Véndese nación en proceso de construcción. Prezos de saldo! Privilexios sen fín para a burguesía galega. Sexa patriota, non sexa bárbaro. Dentro do lote incluiremos catorce odas dos intelectuais de recoñecido prestixio, algunha gasificadora e unha lexión infinda de viraventos. Barato! Barato!
[A porta ábrese tímidamente. Quintana, extasiado, tenta entrar, mais escoitamos un peido sonoro e a porta péchaselle nos fuciños. Retrocede, espantado]
QUIN (irado): Pois habedes saber que a materia e o mundo naceron tamén dunha morea de gas! Reganosa é do máis eficiente!
[e segue fedendo. tamén a burguesía galega]
QUIN (petando na porta 2): Barato, barato! Extenderemos a utopía nacionalista a tódolos currunchos do país. Labregos ourensáns, meu vellotes de paparota, acudide ás novas romerías do Monte Faro. Paquiño Rodríguez garantizou que non había problemas sempre e cando quitásemos o vinilo de fondo de Manolo Escobar. Merquen a patria en cómodos prazos, acepte as imitacións do fragaleguismo patrio. Barato, barato!
[un paisano de boina e gaita asoma tímidamente a cabeza pola porta, e fita para o Spartaculus de arriba abaixo. Ou dadas as circunstacias, de abaixo a menos abaixo. Suspira e axita a cabeza, negativamente.]
PAISANO: Para cousa tan cativa, preferimos o produto orixinal...
[peche de novo da porta nos fuciños de Quin. Dende detrás escoitase un tímido marmurio de gaivotas, reggaeton e carne ao caldeiro].
QUIN (petando na porta 3): Barato, barato! (aparte): Bon, non é cousa aínda de aforcarse dos cordóns dos zapatos, que fica a consellería, e o poder para autoperpetuarse coma o visgo do carballo socialista. (En alto): Barato, barato!
[a porta abre e saen en procesión 39 Drabas, etíopes de tridente, ébano e redes coas que enguedellar ao malpocado Quintana. De fondo sona unha versión entre o jazz e o can-cán do 'Aprendiz de Bruxo'. Quin é doadamente reducido e descabalgado. Clavileño dase á fuga. Os etíopes erguen os tridentes para ensartar a Spartaculus como a unha sardiña ou almorzo nú]
QUIN (enleado, cara a tribuna): Piedade, piedade meu señor Craso, Laurence Olivier, amigo Francisco!
[as cordas da marioneta rompen. Matanza xeralizada]

Promenade II. Moderato commodo assai e con delicatezza.


... éche moi linda a rusa, sí. Se é que xa cho dicía Aser das Airas: Ex oriente lux!

2. 'Il vecchio castello'

(soño 1)

O edificio e o país eran claramente escandinavos. A proba, alén das xanelas de cristal do rañaceos era o manto de neve denso, o tráfico racional e rúas en cuadrícula, mais sobretodo ese sol morno e preguiceirón do que tiña a seguridade absoluta de que non se puxera nunca nos derradeiros 24 meses. Perto do círculo polar, sen dúbida. Suecia, Finlandia, Carelia. Mumarsk.
O interior conta coa asepsia fría, gris e ordenada de máis alá dos paneis de vidro. Azafatas loiras subastan os artefactos deixados polos turistas. A peza estrela neste momento é unha cerámica lisa e sen decoración, pola que me descubro puxando cunha paixón ludopática. Calquera cousa para rachar o aburrimento deste purgatorio de séculos, incluso sen o fetichismo desa mercadoría tosca. Sei que vin buscar algo a este remedo de purgatorio, mais temo botar toda a eternidade en descubrir o qué...


[Nota Ca(ta)tónica]

Alén, é o meu parecer que Quintana debe ser cesado de inmediato e a UPG, hidra velenosa, expulsada do control do BNG. En caso contrario, a ruptura do Bloque é unha necesidade e un feito.

terça-feira, março 03, 2009

Potop

O Potop (máis concretamente: Potop Szwedzki) é unha palabriña polaca que significa 'dioivo' e que se refire a unha catástrofe nacional sen precendentes: unha serie de guerras de finais do século XVII que arrasaron á Rzeczpospolita, deixando o país en ruinas e listo para os sucesivos repartos e a desaparición da nación dos mapas durante máis dun cento de anos, ao punto de que cando un socarrón estudante francés chamado Alfred Jarry quixo ambientar a súa famosa e escatolóxica fábula nun non-lugar, escolleu Polonia "que é como dicir, en calquera parte", ou ningures.

Perdido o vezo ata para a metáfora, terei que esixirlles aos lectores que enchan os ocos e peguen o chimpo á inesperada e catastrófica derrota electoral do pasado domingo, que xa ten sido obxeto de análises máis sisudos que os meus (anque non todo o duros co nacionalismo que deberan ser) por exemplo eiquí, eiquí, eiquí ou tamén eiquí, e de dispersas reflexións no blogomillo. Agora toca, de certo, apandar, recoller os cristais rotos e ir poñendo un reloxo nuclear de rubidio, cesio e francio á espera. A travesía polo deserto promete ser longa (20 anos, Barreiro Rivas dixit, é un home que sabe ben do que fala), anque na opinión do Mantedor, demasiado leviá para os incompetentes e inutiles responsábeis desta desfeita.

'Autocrítica' é un termo legado do antigo 'socialismo real' e que lle acae perfectamente a esas persoas e estructuras do Bloque que só conservaron os tics máis detestábeis da experiencia do leste, anque en Galiza somos moi civilizados e non chegaremos ás purgas ou os campos de traballo. Esas persoas e estructuras que levantaron do pó ao pequeno Espartaco, apenas Spartaculus de romería, eterno forxador de derrotas á pescuda (tal o noso Sísifo posmoderno e barbudo) do evanescente centro galeguista, perdido -engadiría Ferrín- sen que nunca fose noso.

Da autocrítica, digo, é do que necesita en grandes doses un BNG que fixo unha xestión verdadeiramente decepcionante destes 3 anos e medio dende a arrogancia, a soberbia, a traizón aos seus principios e movementos sociais, o continuísmo e, en definitiva, dende a falacia -nociva e autocompracente- de rematar por crer os discursos demagóxicos sobre o país e as súas xentes, presuntos escravos servís e irracionais dun poder faraónico no que chegaba entrar para termos a poltrona asegurada durante alomenos unhas cantas décadas. Na orde do día está o pranto e o rinchar de dentes, e a remota esperanza de tornar (espectro de Milton e os teólogos máis líricos a visitar as terras galaicas) a caída nunha victoria futura co retorno ás bases e as ideas, e coa longamente demorada limpeza interna dun Bloque en caída libre (corenta mil votantes por elección) dende a marcha do Beiras idealizado que consumara -brevemente, alas!- o soño do sorpasso. Última variación, metáfora, cita co Stalin alporizado da invasión do exército feixista, espetando: "Lenin (digamos, Beiras) fundou o noso estado, e nós (os inadaptados, Quintana e os Coroneis) acabamos de fodelo".